اختلال کندن مو وسواسی یا تریکوتیلومانیا(trichotillomania)
شاید تا به حال افرادی را دیده باشید که از کندن موهای خود لذت می برند یا ناگهانی اینکار را انجام می دهند متعجب نشوید این فقط یک اختلال قابل درمان هست . اختلال کندن مو یا تریکوتیلومانیا یک نوع اختلال روانیست که در آن افراد بصورت مکرر و بدون داشتن اراده و بدون مقاومت موهای سر، ابرو ، ریش ، سبیل و دیگر نواحی بدن را علی رغم تلاشی که برای توقف اینکار می کنند ، باز میکنند.
اختلال مو کندن یا تریکوتیلومانیا چگونه رخ می دهد ؟افراد در موقعیت های تنش زا بدون اینکه اراده ای داشته باشند روی این مساله یا فکر کنند موهای نواحی خاصی از بدنشان را می کنند این کندن مو اگر در سر باشد طاسی لکه ای ایجاد میکند که برای افراد بسیار ناخوشایند هست ممکن است فرد را دچار عدم اعتماد به نفس کند یا در رابط اجتماعی یا کاری فرد اختلال ایجاد کند . در برخی افراد تریکوتیلومانیا گاها خفیف و قابل کنترل هست اما در برخی دیگر این میل به کندن موها بسیار شدید تر شده و رفته رفته از کنترل خارج می شود . اما خوشبختانه برای هر دو دسته درمان هایی وجود دارد ‌که باعث کاهش تمایل به کندن مو و متوقف شدن آن ها می شود .
علائم اختلال کندن مو یا تریکوتیلومانیا شاملِ :

▪︎تکرار مکرر کندن مو سر ؛ ابرو ، مژه ، دست و .... هست که در افراد این نواحی متفاوت هست.
▪︎با اینکه فرد در مقابل کندن مو مقاومت می کند و دوست ندارد اینکار را بکند اما تمایل فرد به انجام اینکار بیشتر می شود.
▪︎احساس آرامش یا لذت پس از کندن موها
▪︎ریزش موهای قابل توجه مثل کوتاه شدن ، طاسی نواحی مختلف، کم پشت شدن موها در سر ، مژه ، ابرو و دیگر نواحی بدن.
▪︎ترجیح دادن کندن نوع خاصی از موها با الگوی متمایزی از کندن مو
▪︎گاهی گاز گرفتن ، جویدن و حتی خوردن موی کنده شده
▪︎بازی با موی کنده شده
▪︎تلاش مداوم برای ترک عادت مو کندن بدون دستیابی به موفقیت در کنترل اینکار
▪︎ناراحت بودن و مشکلات در موقعیت های اجتماعی از کندن موها
انواع اختلالات کندن مو :

افرادی که از اختلالات تریکوتیلومانیا رنج می برند دو دسته می باشند
-دسته اول (متمرکز): این دسته از افراد از عمد برای کاهش تنش و ناراحتی موهایشان را می کنند همینطور زمانی را برای پیدا کردن موی دلخواهشان برای کندن می کنند و  موی کنده شده را می خورند .
-دسته دوم (خودکار): برخی از افراد بدون اینکه بدانند و متوجه باشند موهایشان را می کنند مثل زمانی که کتاب می خوانند یا فیلم می بینند .
-دسته سوم: گاهی افراد متناسب با شرایط روحی ای که دارند به هر دو این حالات دچار می شوند .
تاثیر احساسات در کندن مو :

▫️احساسات منفی :گاهی افراد برای کنار آمدن با عواطف و احساسات منفی روزانه خود مثل استرس ، اضطراب ،تنش ها، خستگی ، تنهایی و ناامیدی اینکار را می کنند .
▫️احساسات مثبت:این افراد گاهی پس از انجام اینکار دچار رضایت و آرامش میشوند
▫️تغییرات هورمونی: بیماری مو کندن یا تریکوتیلومانیا یک اختلال مزمن و اغلب بلند مدت هست که بدون درمان شدت این علائم در طی زمان تغییر می کند . مثلا تغییرات هورمونی در طی دوران قائدگی زنان این علائم را تشدید می کند البته برای برخی افراد نیز بدون درمان در طی ماه ها هفته ها یا سال ها ممکن هست علائم تریکوتیلومانیا از بین برود یا یه ندرت پس از گذشت سال هایی بعد از شروع بیماری از بین رود و توقف یابد .
دلایل ایجاد اختلال موکندن یا تریکوتیلومانیا :

دلایل قطعی این اختلال هنوز مشخص نیست اما بسیاری از افرادی که دچار تریکوتیلومانیا شدند یک الگو و دلیل ثابت را دنبال می کردند و ترکیبی از عوامل محیطی و ژنتیکی داشتند.
▫️زمینه خانوادگی : ژنتیک در این بیماری نقش دارد گاهی افرادی که بستگانشان مبتلا به این اختلال هستند خود نیز دچار می شوند .
▫️سن: معمولا تریکوتیلومانیا از نوجوانی (سنین ۱۰ تا۱۳) سال شروع می شود و گاه همه عمر همراه آدم  می ماند.
▫️اختلالات دیگر : افرادی که دچار اختلالات افسردگی OCD یا اضطراب مفرط می باشند نیز می توانند دچار تریکوتیلومانیا شوند .
▫️استرس : موقعیت های استرس زا در زندگی افراد باعث تریکوتیلومانیا شود .
عوارض کندن مو یا تریکوتیلومانیا :

اگر چه این اختلال ممکن است مهم به نظر نیاید اما در زندگی افراد عواقب نافرجامی نیز باقی میذارد که شاملِ:
▪︎پریشانی های احساسی: این افراد از خود احساس شرم ، تحقیر و خجالت میکنند و ممکن است دائم خود را سرزنش نمایند ممکن است احساس اعتماد ب نفس پایین، سرخوردگی ، افسردگی داشته باشند و گاهی برای رهایی الکل، سیگار و  مواد مخدر مصرف می کنند که نتیجه ای در بر ندارد .
▪︎آسیب به پوست و مو:
کندن مو ممکن است باعث زخم و عفونت در آن بخش شود و مشکل در رویش مجدد مو به وجود آورد
▪︎ایجاد گلوله مو
گاهی افراد با خوردن موها ممکن است گلوله موی بزرگی (تریکوبزوآر Trichobezoar) در دستگاه گوارششان ایجاد شود .که پس از گذشت سال ها موجب کاهش وزن ، استفراغ ، مسدود شدن روده ها و حتی مرگ شود .
درمان اختلال کندن مو یا تریکوتیلومانیا:

▫️آموزش برای تغییر عادت : برای درمان اولیه این اختلال فرد باید تشخیص دهد و یادداشت کند در چه موقعیت هایی موهایش را میکند و سعی کند در آن موقعیت ها رفتار های دیگری را جایگزین کند همچنین ممکن هست روش های درمانی دیگری پیشنهاد شود مثلا فرد در این موقعیت به جای کندن مو توپک استرس را فشار دهد ‌‌.
▫️درمان شناختی:
افراد در این روش باورهای تحریف شده در رابطه با کندن موهایشان را بررسی و شناسایی می کنند.
▫️درمان مبتنی بر اصول پذیرش مساله و تعهد و پایبند بودن:
این درمان کمک می کند تا فرد یاد بگیرد تمایل کندن موهایش را کنترل و متوقف کند .
▫️دارو ها:
سازمان خاصی برای بیماری تریکوتیلومانیا دارو خاصی معین نکرده است اما بعضی دارو ها این بیماری را تا حدودی کنترل کرده اند البته داروها می توانند تاثیر موقت داشته باشند و پس از قطع آن ها دوباره این علائم ظاهر شود . مگر اینکه همراه مصرف دارو ها روش های رفتار درمانی نیز انجام شود .دارو ها در صورت افسردگی و اختلالات OCD باعث کاهش این اختلالات می شود‌.
🔹️داروهایی که (باید زیر نظر پزشک) مصرف شود و معمولا این افراد استفاده می کنند :
فلوکسیتین _ فلاووکسامین _ لیتیوم کربنات_سرترالین_پاروکستین
🔹️روش هایی که خود اشخاص می توانند برای بهبود این اختلالات انجام دهند :
▫️فشار دادن توپ استرس یا چیزی مشابهش.
▫️با مشت خود توپ درست کند و ماهیچه همان بازو را سفت کند.
▫️استفاده از اسباب بازی های بی قراری (fidget toy)
▫️استفاده از کلاه تنگ
▫️دوش گرفتن در زمانی که فرد دچار استرس و اضطراب میشود.
▫️ورزش
▫️نفس عمیق کشیدن
▫️کوتاه کردن موها